Internationale vergelijking alcoholgebruik

Sla de grafiek Alcoholgebruik 2019 over en ga naar de datatabel

Bron: WHO European Health for All Database (WHO-HFA), 2023

  • Het betreft de indicator : "Alcohol, recorded per capita (15+) consumption (in litres of pure alcohol)"

Alcoholgebruik in Nederland ligt onder het EU-gemiddelde

Alcoholconsumptie per hoofd van de bevolking ligt in Nederland onder het gemiddelde van de Europese Unie. Sommige cijfers in Europa worden vertekend door alcoholtoerisme. In Noord-Europese landen speelt dit verschijnsel door de lage accijnzen in bijvoorbeeld Estland en Letland en de hoge accijnzen in Finland. Ook in Luxemburg valt het cijfer voor alcoholconsumptie hoger uit door de verkoop van alcohol aan Belgen, Fransen en Duitsers van over de grens, vanwege de lagere belastingen in Luxemburg. 

Alcoholconsumptie afgeleid van productie, import, export en verkoopcijfers

Bij deze internationale vergelijking is alcoholconsumptie afgeleid van productie, import, export en verkoopcijfers die via accijnsgegevens zijn verkregen. Het gaat hier om het aantal liters pure alcohol per persoon (15 jaar en ouder) per jaar. Voor de internationale vergelijkbaarheid van de alcoholconsumptie zijn dranken zoals bier, wijn en sterke drank omgerekend naar liters pure alcohol.


Internationale vergelijking binge drinken

Sla de grafiek Minstens eens per maand binge drinken 2019 over en ga naar de datatabel

Bron: Eurostat-EHIS (data code: HLTH_EHIS_AL3E)

  • De term "binge drinken" verschilt hier iets van de definitie die in de HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children)-studie wordt gebruikt en is hier gebaseerd op de indicator "zwaar episodisch drinken" (in het Engels 'heavy episodic drinking'): in de twaalf maanden voorafgaand aan de enquête ten minste één keer per maand zes of meer alcoholische dranken consumeren tijdens één gelegenheid.
    In de HBSC-studie betekent binge drinken Het drinken van 5 glazen alcohol of meer bij één gelegenheid (Het drinken van 5 glazen alcohol of meer bij één gelegenheid): afgelopen maand één keer of vaker vijf glazen of meer tijdens één gelegenheid gedronken. Zie ook: alcoholgebruik jongeren.

Nederland neemt middenpositie in met binge drinken

De grafiek toont het percentage personen van 15 jaar en ouder dat alcohol drinkt en dat in 2019 aangaf in de twaalf maanden voorafgaand aan de enquête minstens één keer per maand 6 glazen of meer per gelegenheid te hebben gedronken (binge drinken). Nederland neemt hier met 19,2% een middenpositie in. Bijna één op de vijf Europeanen die alcohol dronken, dronk in 2019 minstens één keer per maand 6 glazen of meer tijdens één gelegenheid. Dit percentage varieerde sterk tussen de EU Europese unie (Europese unie)-lidstaten, van 3,5% in Cyprus tot meer dan 30% in Duitsland (30,4%), Luxemburg (34,3%), Roemenië (35,0%), en piekte met 37,8% in Denemarken.

Mannen binge drinken vaker dan vrouwen

In alle EU-landen rapporteerden meer mannen dan vrouwen dat ze minstens één keer per maand binge drinken. Gemiddeld was het percentage voor mannen 2,3 keer hoger dan dat voor vrouwen (26,3% voor mannen en 11,4% voor vrouwen). De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn het grootst in Roemenië (35,1 procentpunten verschil), Luxemburg (22,1 procentpunten verschil) en Denemarken (21,4 procentpunten verschil). In Nederland is het verschil tussen mannen en vrouwen aanzienlijk kleiner, namelijk 11 procentpunten. 


Afgelopen 30 dagen alcohol gedronken

Sla de grafiek Afgelopen 30 dagen alcohol gedronken 2021/2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC) Study, 2023 (2021/22 international HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children) survey)

Ooit alcohol gedronken

Sla de grafiek Ooit alcohol gedronken 2021/2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC) Study, 2023 (2021/22 international HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children) survey)

Alcoholgebruik in afgelopen 30 dagen gemiddeld onder Nederlandse scholieren

Vergeleken met andere Europese landen is het percentage Nederlandse scholieren van 15 jaar dat de afgelopen 30 dagen alcohol heeft gedronken gemiddeld. Met het percentage dat ooit alcohol heeft gedronken zit Nederland wat lager in de middenmoot. In de meetronde van 2018 nam Nederland voor beide maten een vergelijkbare positie in. Voor zowel alcoholgebruik in de afgelopen 30 dagen als voor alcoholgebruik ooit in het leven zijn de percentages het hoogst in Denemarken, terwijl de percentages juist laag zijn in de andere Scandinavische landen (Noorwegen, Zweden en Finland) en Ierland. Deze cijfers zijn afkomstig van de internationale Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC) Study, 2023

Recent dronkenschap onder Nederlandse jongeren  gemiddeld

Met het percentage Nederlandse 15-jarigen dat aangeeft de afgelopen 30 dagen dronken te zijn geweest zit Nederland in de HBSC Health Behaviour in School-aged Children (Health Behaviour in School-aged Children)-studie van 2021/2022 in middenmoot van Europa. In de meetronde van 2018 nam Nederland een vergelijkbare positie in. Net zoals bij ‘ooit of in de afgelopen 30 dagen drinken’, zijn de percentages voor dronkenschap het hoogst in Denemarken (HBSC Studie, 2023).


  • E.A. van der Wilk (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • M. Harbers, red. (RIVM)