Contacteczeem is ontsteking van de huid door bepaalde stoffen
Contacteczeem (ICD-9 (International Classification of Diseases, ninth revision)-code 692; ICD-10 (International Classification of Diseases, tenth revision)-code L23-L25) is een ontsteking van de huid, die ontstaat wanneer de huid in aanraking komt met bepaalde stoffen. De klachten kunnen af en toe de kop opsteken, maar kunnen ook continu aanwezig zijn. Soms heeft iemand langere tijd slechts lichte klachten, waarna de klachten weer verergeren. Contacteczeem komt vooral voor op handen, voeten of in het gezicht.
Er worden twee vormen van contacteczeem onderscheiden:
- Irritatie (ortho-ergisch) contacteczeem: hierbij overtreft de (duur van de) aanraking met irriterende stoffen de belastbaarheid en het herstelvermogen van de huid. Zo kan bijvoorbeeld langdurig contact met water, zeep, oplosmiddelen en zuren eczeem veroorzaken bij bijvoorbeeld kapsters, metaalbewerkers, verpleegkundigen en huisvrouwen.
- Allergisch contacteczeem: hierbij is de huid overgevoelig geworden voor een bepaalde stof of groep van structureel verwante stoffen (sensibilisatie) door voorafgaande blootstelling. Bij mensen met een dergelijke overgevoeligheid zal kortdurend contact met deze specifieke stof al voldoende zijn voor het optreden of instandhouden van het eczeem op de contactplaats. Het eczeem kan lange tijd blijven bestaan. Allergisch contacteczeem is soms moeilijk te onderscheiden van constitutioneel eczeem.
Symptomen bij acuut en chronisch contacteczeem verschillen
Contacteczeem kan in een acute vorm of in een chronische vorm voorkomen. Deze indeling heeft te maken met het klinische beeld en niet met het type eczeem (irritatie of allergisch contacteczeem). Bij acuut contacteczeem treden sterk jeukende, met vocht gevulde blaasjes met een diffuse, rode en vurige zwelling (oedeem) op. De blaasjes barsten op den duur open, waardoor er vochtige plekken op de huid ontstaan. Deze plekken kunnen door bacteriële besmetting gaan ontsteken (secundaire infectie). Een kenmerk van chronisch contacteczeem is extreem droge huid, rood en schilferig. Verder is de huid verdikt en stug (lichenificatie), wat soms samengaat met kloofjes. Chronisch eczeem komt meestal aan de handen voor. Iemand met chronisch eczeem heeft vaak meer last van kloofjes en pijn dan van jeuk.
Contacteczeem komt vaak weer terug
Bij veel patiënten keert het contacteczeem over een periode van enkele jaren regelmatig terug. Omdat de huid vaak is blootgesteld aan huidirriterende stoffen, zoals zeep en water, of incidentele contacten met alom tegenwoordige allergenen, komen contacteczemen frequent terug. Dit geldt vooral voor contacteczeem aan de handen, deze eczemen komen bij 60-80% van de patiënten regelmatig terug (Hogan et al. 1990Hogan, D. J., Dannaker, C. J., Maibach, H. I., The prognosis of contact dermatitis. (1990)).