Mannen vaker alcoholstoornis dan vrouwen

Een stoornis in het gebruik van alcohol (alcoholstoornis) komt voor bij 5,4% van de volwassenen (18-75 jaar) in Nederland. In absolute aantallen komt dit overeen met ongeveer 683.600 personen (ten Have et al. 2023ten Have, M., Tuithof, M., Dorsselaer, S., Schouten, f., Luik, A.I., de Graaf, R., Prevalence and trends of common mental disorders from 2007-2009 to 2019-2022: results from the Netherlands Mental Health Survey and Incidence Studies (NEMESIS), including comparison of prevalence rates before vs. during the COVID-19 pandemic. (2023)). Het gaat hierbij om personen die in de afgelopen 12 maanden een patroon van problematisch alcoholgebruik hebben gehad dat kan leiden tot beperkingen. De DSM Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Classificatie voor psychische stoornissen. De DSM is ontwikkeld onder verantwoordelijkheid van de American Psychiatric Association. (Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Classificatie voor psychische stoornissen. De DSM is ontwikkeld onder verantwoordelijkheid van de American Psychiatric Association.)-5 maakt een onderscheid in een milde (2-3 symptomen), matige (4-5 symptomen) en ernstige (6 of meer symptomen) alcoholstoornis. De jaarprevalentie Het aantal personen dat een bepaalde ziekte heeft gehad gedurende een bepaald jaar. (Het aantal personen dat een bepaalde ziekte heeft gehad gedurende een bepaald jaar.) van alcoholstoornissen is bij mannen ruim twee keer zo hoog als bij vrouwen. Van de volwassenen in Nederland heeft 12,8% ooit in het leven een alcoholstoornis gehad. Het gaat om 17,8% van de mannen en 7,9% van de vrouwen. Van deze volwassenen heeft 63% een milde, 24% een matige en 13% een ernstige alcoholstoornis gehad (NEMESIS-3 NEMESIS-3, De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking ()).

Alcoholstoornissen toegenomen tot 2020

Tussen de vorige meting in 2007-2009 (NEMESIS-2) en de meest recente meting in 2019-2022 (NEMESIS-3) is het vóórkomen van alcoholstoornissen statistisch niet significant toegenomen. Als we echter 2007-2009 vergelijken met de periode vlak voor de coronapandemie, dan is er wel een statistisch significante toename in het vóórkomen van alcoholstoornissen. Namelijk van 4,4% in 2007-2009 naar 6,3% in de periode november 2019 tot medio maart 2020 (NEMESIS-3 NEMESIS-3, De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking ()). De afname die daarop volgde heeft waarschijnlijk te maken met de coronamaatregelen, zoals de sluiting van de horeca en uitgaansgelegenheden en de invoering van de avondklok. Dit heeft de mogelijkheid om samen met anderen alcohol te drinken verminderd en daarmee mogelijk ook het vóórkomen van een alcoholstoornis (Trimbos-instituut 2022Trimbos-instituut, Cijfers stoornis in het alcoholgebruik, Utrecht (2022)). Omdat in NEMESIS-2 geen DSM-5 stoornissen zijn gemeten en geen personen van 65 jaar en ouder zijn geïncludeerd, is de vergelijking tussen NEMESIS-2 en NEMESIS-3 gemaakt op basis van DSM-IV stoornissen bij volwassenen van 18 tot en met 64 jaar.