Infographic Bevolkingsonderzoek en screening. Onderaan de infograpic vind u een tekstversie.

Screening voor de geboorte

Deelname PSIE PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B (hepB), syfilis (lues), hiv en de volgende bloedgroepantistoffen: Rhesus (D)-antigeen (RhD), Rhesus (c)-antigeen (Rhc) en irregulaire erytrocyten antistoffen (IEA).  (PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B (hepB), syfilis (lues), hiv en de volgende bloedgroepantistoffen: Rhesus (D)-antigeen (RhD), Rhesus (c)-antigeen (Rhc) en irregulaire erytrocyten antistoffen (IEA). ) 2022
doelgroep Zwangere vrouwen
vóór week 13 van de zwangerschap 
deelname % 99
zwangerschappen 168.000
Uitslag PSIE infectieziekten 2022
Hepatitis B % 0,19
Hiv % 0,05
Syfilis % 0,01
Uitslag PSIE bloedgroepen en bloedgroepantistoffen 2022
Rhesus (c)-negatief % 20,4
Rhesus (d)-negatief % 14,4
IEA2 % 0,17-0,23
Deelname NIPT Bij de NIPT (niet-invasieve prenatale test) wordt er in een laboratorium bloed afgenomen van de zwangere (Bij de NIPT (niet-invasieve prenatale test) wordt er in een laboratorium bloed afgenomen van de zwangere) 2023
Deelname counselinggesprek (%) 93,6
deelname NIPT % 67,8
aantal zwangerschappen (n) 171.000
Uitslag NIPT 2023
aanwijzing voor Downsyndroom % 0,32
aanwijzing voor Edwardssyndroom % 0,10
aanwijzing voor Patausyndroom % 0,10
Deelname 20-wekenecho 2023
deelname 20 wekenecho % 86,6
aantal zwangerschappen (n) 171.000
Uitslag 20-wekenecho 2023
afwijkende uitslag % 4,0
Uitslag diagnostiek na 20 wekenecho 2021
awijking bevestigd % 45,8

Screening na de geboorte

Deelname gehoorscreening 2023
deelname % 3 ronden 97,9
aantal pasgeborenen (n) 161.000
Uitslag gehoorscreening 2023
afwijkende uitslag % 0,32
dubbelzijdig gehoorverlies % 0,07
enkelzijdig gehoorverlies % 0,06
Deelname hielprikscreening 2023
deelname % 98,8
aantal pasgeborenen (n) 166.000
Uitslag hielprikscreening 2023
afwijkende uitslag % 0,31
1 van de doelgroepziekten % 0,14

Bevolkingsonderzoeken

Deelname Bevolkingsonderzoek BMHK 2023
doelgroep Vrouwen 30 t/m 65 jaar
frequentie (elke) 5 jaar, afhankelijk van leeftijd en eerdere uitslagen
aantal uitgenodigden 703.994
deelname (% van alle uitgenodigden ) 49,7%
uitslag onderzoek (% van alle deelnemers) hrHPV Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus (Hoogrisico-typen Humaan Papillomavirus): 11,6%. Vervolgonderzoek: 1,7%
uitslag diagnostiek (% van alle deelnemers) (Voorstadium van) baarmoederhalskanker: 0,8%
Deelname bevolkingsonderzoek Borstkanker 2023
doelgroep Vrouwen 50 t/m 75 jaar
frequentie (elke) 2 jaar
aantal uitgenodigden 1.198.866
deelname (% van alle uitgenodigden ) 70,3%
uitslag onderzoek (% van alle deelnemers) Vervolgonderzoek: 2,4%
Uitslag diagnostiek (% van alle deelnemers) Borstkanker: 0,75%
Deelname bevolkingsonderzoek darmkanker 2023
doelgroep Mannen en vrouwen 50 t/m 75 jaar
frequentie (elke) 2 jaar
aantal uitgenodigden 2.180.080
deelname (% van alle uitgenodigden ) Totaal 67,2%, mannen 64,1% en vrouwen 70,3%
uitslag onderzoek (% van alle deelnemers) Vervolgonderzoek totaal: 4,8%, mannen: 5,7% en vrouwen: 4,0%
uitslag diagnostiek (% van alle deelnemers) (Voorstadium van) darmkanker totaal: 1,2%, mannen: 1,6%, vrouwen: 0,9%

 1PSIE: Prenatale Screening op Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (cijfers betreffen 2022); 2IEA: Irregulaire Erytrocytenantistoffen (bloedgroep antistof). Alleen klinisch relevante IEA; 3 Beschikbaar van 77% van de zwangerschappen met afwijkende uitslag 20 wekenecho (cijfers betreffen 2021); 4 Exclusief pasgeborenen gescreend op de neonatale intensive care unit.   

Bronnen
Procesmonitor PSIE; Monitor Screeningsprogramma down-, edwards- en patausyndroom en SEO structureel echoscopisch onderzoek (20 wekenecho) (structureel echoscopisch onderzoek (20 wekenecho)); Monitor Neonatale Hielprikscreening; Monitor Neonatale Gehoorscreening; Monitor Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker; Monitor Bevolkingsonderzoek Borstkanker; Monitor Bevolkingsonderzoek Darmkanker.

Meer informatie
Deze infographic maakt deel uit van VZinfo.nl, een website van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).
Publicatiedatum: juni 2020; geactualiseerd maart 2025.