Bijna alle zwangere vrouwen nemen deel aan bloedonderzoek

In 2021 nam afgerond 99% van de zwangere vrouwen deel aan de Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (PSIE PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B … (PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B …)). De deelname aan PSIE is sinds 2007 stabiel gebleven. PSIE is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap). Het bloed wordt gescreend op hepatitis B (hepB), syfilis (lues), hiv Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus) (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) en de volgende bloedgroepantistoffen: Rhesus (D)-antigeen (RhD), Rhesus (c)-antigeen (Rhc) en irregulaire erytrocyten antistoffen (IEA). Het bevolkingsonderzoek PSIE heeft als doel hepatitis B- en hiv-dragerschap, congenitale syfilis en hemolytische ziekten van de foetus en/of de pasgeborene te voorkomen. 


In 2021 was 0,05% van de zwangere vrouwen hiv Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus) (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus))-positief

In 2021 bleek uit de Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (PSIE PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B … (PSIE (Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie) is een landelijk bevolkingsonderzoek waarbij een zwangere vrouw in het eerste verloskundig consult bloedonderzoek aangeboden krijgt (bij voorkeur vóór week 13 van de zwangerschap).  Het bloed wordt gescreend op hepatitis B …)) dat de prevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) van syfilis en hiv onder zwangere vrouwen respectievelijk 0,01 en 0,05% was. De bevallingen van zwangere vrouwen die in 2021 zijn gescreend, vonden plaats van ongeveer juli 2021 tot juli 2022. In deze periode zijn geen kinderen met congenitale syfilis of hiv geboren. 

In 2021 was 0,19% van de zwangere vrouwen hepatitis B-positief

De prevalentie van hepatitis B bij zwangere vrouwen was 0,19% in 2021. 99,7% van de kinderen van hepatitis B-positieve zwangere vrouwen zijn in 2021 geïmmuniseerd met hepatitis B-immunoglobuline (HBIg) ter voorkoming van transmissie van moeder naar kind.  

Bijna alle Rhesus(D) negatieve zwangeren kregen anti-D toediening in 2021 

In 2021 waren ruim 25 duizend zwangere vrouwen Rhesus (D)-negatief en bijna 36 duizend zwangere vrouwen Rhesus (c)-negatief. In 2021 is de antenatale toediening van anti-D bij 96,5% van de zwangeren uitgevoerd en bij de postnatale toediening is dit zelfs 97,2%. Tijdige toediening van anti-Rhesus (D)-antistoffen bij Rhesus (D)-negatieve zwangere vrouwen met een Rh(D)-positief kind is belangrijk om te voorkomen dat deze vrouwen antistoffen maken tegen het bloed van hun kind. Sommige antistoffen kunnen het bloed van het kind afbreken en bloedarmoede veroorzaken. Voor zwangere vrouwen met bloedgroep Rhesus (c)-negatief is geen injectie met anti-Rhesus (c)-antistoffen beschikbaar. Deze vrouwen krijgen extra controles door de verloskundige of gynaecoloog.

Tabel: Prevalenties uit de monitoring PSIE 2021
  Aantal getest Aantal opgespoord Percentage opgespoord
Hepatitis B 176.464 334 0,19
Actieve syfilis (verdenking)  176.460 24 0,01
hiv 176.400 86 0,05
RhD-negatief 176.433 25.630 14,5
Rhc-negatief 176.395 35.984 20,4
Klinisch relevante IEA n.a.v. 1e bloedonderzoek 176.428 297 - 392 0,17-0,22

Bron: Procesmonitor PSIE

RhD = Rhesus (D)-antigeen
Rhc = Rhesus (c)-antigeen
IEA = irregulaire erytrocyten antistoffen


  • F. Abbink (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • W. Koster (RIVM)
  • M.M. Harbers, red. (RIVM)