Influenza wordt veroorzaakt door het influenzavirus

Er zijn drie typen influenzavirus, namelijk type A, B en C. Influenzavirus type A en B veroorzaken elk winterseizoen epidemieën in Nederland, terwijl type C infecties meestal mild of asymptomatisch verlopen. Influenzavirus type A is verder onder te verdelen in subtypen, op basis van oppervlakte-eiwitten hemagglutinine (HA) en neuraminidase (NA). Op dit moment zijn 18 verschillende hemagglutinine subtypes en 11 verschillende neuraminidasesubtypes geïdentificeerd. Slechts een paar combinaties infecteren mensen. De influenza-B-virussen worden onderverdeeld in lijnen, namelijk de Yamagata-lijn en de Victoria-lijn (WHO; CDC).

Kans op influenza hangt af van intensiteit sociaal contact

De kans op een influenza-infectie is sterk afhankelijk van de intensiteit van sociale contacten. De kans op besmetting is het grootst in besloten, drukbezochte ruimten, zoals kantoor, openbaar vervoer, school en kinderdagverblijven. Mensen die in een groot huishouden wonen hebben meer kans met het virus in aanraking te komen dan mensen in een klein huishouden. Een goede fysieke weerstand verkleint de kans om ernstig ziek te worden of te overlijden als gevolg van influenza.
Het overbrengen van het influenzavirus (transmissie) loopt via druppels of aerosolen in de lucht en direct contact. De druppels kunnen zich op de slijmvliezen van de mond en de neus afzetten als ze worden ingeademd, hoewel ze te groot zijn om de longen te bereiken. De aerosolen zijn kleinere deeltjes die ook de onderste luchtwegen kunnen bereiken. Bij transmissie via direct contact wordt het virus via een besmet voorwerp of persoon overgebracht op de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen. Influenzavirus kan enkele uren tot meerdere dagen op oppervlakken buiten het lichaam overleven. De incubatietijd voor influenza is 1 tot 5 dagen, met een gemiddelde van 3-4 dagen (Kutter et al. 2018Kutter, JS., Spronken, MI., Fraaij, PL., Fouchier, RAm, Herfst, S, Transmission routes of respiratory viruses among humans. (2018); Killingley & Nguyen-Van-Tam 2013Killingley, B, Nguyen-Van-Tam, J, Routes of influenza transmission. (2013); Influenzarichtlijn RIVM, 2019).

Ouderen grotere kans op complicaties door influenza

Influenza kan leiden tot complicaties, vooral longontsteking. Bij jonge kinderen komt vaak acute otitis media (middenoorontsteking) voor. Ouderen hebben een grotere kans op complicaties, soms met een dodelijke afloop. Zwangere vrouwen hebben een licht verhoogd risico op een ernstige longontsteking. Een chronische medische aandoening van hart of longen (zoals astma en COPD Chronic obstructive pulmonary disease (Chronische obstructieve longziekten) (Chronic obstructive pulmonary disease (Chronische obstructieve longziekten))), of diabetes, kan verergeren door een influenzavirusinfectie (CDC; Rothberg et al. 2008Rothberg, MB., Haessler, SD., Brown, RB., Complications of viral influenza. (2008)).