207 JOGG-gemeenten, Drenthe is JOGG-provincie
In september 2023 zijn er 207 gemeenten die deelnemen aan JOGG (JOGG is een werknet van gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Samen maken ze de omgeving van kinderen en jongeren gezonder. ) (gezonde jeugd, gezonde toekomst). Dit is inclusief de bijzonder Nederlandse gemeenten Bonaire, Saba en St. Eustatius. Drenthe is tot nu toe de enige JOGG-provincie. Ten opzichte van september 2022 is het aantal toegenomen met 7 gemeenten. Van de 342 gemeenten is nu 60% een JOGG-gemeente.
Stimuleren van een gezonde jeugd in een gezonde omgeving
De JOGG-aanpak richt zich op wijken waar het percentage jongeren (0-19 jaar) met overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ) het hoogst is. Onder de paraplu van de gemeente werken publieke en private partijen, zoals scholen, sportclubs, huisartsen, buurtsupers en woningbouwverenigingen samen. Die samenwerking leidt tot betere sport-, beweeg- en speelfaciliteiten en tot meer aandacht voor voeding en beweging. Want gezond eten en drinken, dagelijks bewegen en sporten moet de gewoonste zaak van de wereld worden.
Vergelijk met andere kaart
Over 2diabeat
Het programma 2diabeat is onderdeel van het Nationaal Preventieakkoord en ontvangt financiering van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)). Het heeft als doel een trendbreuk te realiseren in de toename van het aantal mensen met diabetes type 2 door in te zetten op het voorkomen én omkeren van de aandoening. Diabetes type 2 kan alleen worden voorkomen en omgekeerd door een gezonde leefstijl aan te meten. De leefomgeving van het individu speelt hierbij een essentiële rol.
Naar een preventie infrastructuur in geheel Nederland
De 2diabeat aanpak is een wijkgerichte aanpak waarin we een lokale preventie-infrastructuur creëren door te verbinden en versterken wat er al is in een wijk (of dorp) op het gebied van gezondheid. Zo ontstaat een gezonde beweging waarin iedereen passend leefstijlaanbod weet te vinden. Sinds 2021 zijn er al ruim 100 wijken ondersteund vanuit 2diabeat. Op de kaart zijn alle wijken weergegeven waar 2diabeat op dit moment actief is. Hierbij maken we onderscheid tussen wijken in de opstartfase en uitvoeringsfase. De wijken die dreigen vast te lopen of gestopt zijn vanwege gebrek aan financiering of het ontbreken van een lokale aanjager, zijn niet weergegeven op de kaart. Met veel van deze wijken lopen nog wel contacten om te kijken of de knelpunten kunnen worden weggenomen en een doorstart kan worden gerealiseerd. Lees meer over de aanpak en ervaringen tot nu toe in de publicatie ‘Met lokale leiders obstakels voorbij(PDF)’.
Borging vanaf 2027
2diabeat wil bijdragen aan de realisatie van een duurzaam financieringsmodel voor het inrichten en onderhouden van de lokale preventie-infrastructuur. Ze zoeken daarbij de samenwerking met andere landelijke preventieprogramma’s, Partnership Overgewicht Nederland (PON), JOGG, Kind naar Gezonder Gewicht. Na 7 jaar (in 2027) wil 2diabeat haar rol als gangmaker van de lokale wijkaanpak overdragen aan andere partijen, zodat de preventie-infrastructuur geborgd wordt als onderdeel van het landelijke systeem. Meer informatie is te vinden op 2diabeat.
Netwerkaanpak overgewicht en obesitas volwassenen
In opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), voortkomend uit het Nationaal Preventieakkoord werkt het PON sinds 2019 aan de ontwikkeling van een landelijk (basis)model netwerkaanpak overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ) en obesitas (Er is sprake van obesitas of ernstig overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 30 kg/m2. ) volwassenen. Dit landelijke (basis)model is gebaseerd op de laatste stand van de wetenschap (richtlijn en zorgstandaard) i.c.m. de praktijk (ervaringen en inzichten van de zeven koplopergemeenten:
- Rotterdam
- Valkenswaard
- Smallingerland
- 's-Hertogenbosch
- Assen
- Veenendaal
- Sittard
Het doel is om ervoor te zorgen dat het reeds bestaande overgewicht en obesitas niet verder gaat, te voorkomen dat de mensen die al overgewicht hebben doorslaan naar de ziekte obesitas en de mensen die al obesitas hebben te behandelen om risico's op het ontstaan van aan obesitas gerelateerde aandoeningen te reduceren (individuele preventie: geïndiceerd en zorggerelateerd). Het uiteindelijke landelijke model zal in heel Nederland uitgerold worden en zal een leidraad zijn voor alle gemeenten in Nederland.
Koploper en meedoen
In de kaart staan de koplopergemeenten en de gemeenten die meedoen (peildatum januari 2023). Koplopergemeenten zijn gemeenten die hebben meegedaan aan de ontwikkeling van het basismodel netwerkaanpak overgewicht en obesitas. Gemeenten die 'meedoen' zijn gemeenten die (willen) meedoen aan de doorontwikkeling van het basismodel naar een landelijk model. Alle zeven koplopergemeenten doen ook mee met de doorontwikkeling van het basismodel.
Vergelijk met andere kaart
49 KnGG-gemeenten
In oktober 2023 zijn er 49 gemeenten die deelnemen aan KnGG (Kind naar Gezonder Gewicht). Dit is inclusief de bijzonder Nederlandse gemeenten Bonaire, Saba en St. Eustatius. Bij de netwerkaanpak Kind naar Gezonder Gewicht staan het kind en de samenwerking tussen het zorg- en sociaal domein centraal. Overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ) of obesitas (Er is sprake van obesitas of ernstig overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 30 kg/m2. ) is aanleiding om in gesprek te gaan. Vanuit daar wordt er gekeken naar achterliggende oorzaken, de huidige situatie en ondersteuning van het kind en gezin.
Vaak staan onderliggende problemen een gezonde leefstijl in de weg. Denk bijvoorbeeld aan psychische en psychosociale factoren of problemen in het gezin als gevolg van schulden of werkloosheid. Voor een duurzame verandering is daarom meer nodig dan alleen ondersteuning gericht op voeding, beweging en slaap.
Vergelijk met andere kaart
Welke gemeente biedt gecombineerde leefstijlinterventie aan?
De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) wordt sinds 2019 onder voorwaarden vergoed vanuit de basisverzekering en gaat niet ten koste van het eigen risico. Met deze leefstijlinterventie die twee jaar duurt werken volwassenen met overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ) aan hun leefstijl, gezonder eten en duurzame gedragsverandering. Het daadwerkelijke bewegen realiseert de deelnemer in de eigen woon-/leefomgeving en maakt geen onderdeel uit van de interventie.
Op dit moment worden in Nederland 7 erkende gecombineerde leefstijlinterventies vergoed vanuit de basisverzekering:
- Samen Sportief in Beweging (49)
- de BeweegKuur (290)
- SLIMMER (225)
- CooL (739)
- X-Fittt GLI (43)
- Keer Diabetes2 Om (8)
- Keer Diabetes2 Om-GLI-Online
Op peildatum 12 janauri 2024 zijn ongeveer 1.350 praktijken waar deze interventies worden aangeboden. CooL is de interventie die het meest wordt aangeboden. Door te klikken op een gemeente is te zien welke interventie wordt aangeboden en hoe vaak deze wordt aangeboden. Gegevens per locaties zijn te vinden op de locatiekaart op Loketgezondleven.nl.
Gecombineerde leefstijlinterventie (GLI)
Deze kaart toont het aantal actieve deelnemers (personen met een Zvw (Zorgverzekeringswet)-declaratie voor de behandel en/of onderhoudsfase van een programma) aan gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) per 10.000 inwoners. In 2022 zijn er in totaal 58.160 actieve deelnemers, dat is gemiddeld 33 gebruikers per 10.000 inwoners. Met de GLI werken volwassenen in groepen aan hun leefstijl, met als primair doel om hun overgewicht (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ) aan te pakken. Hierbij is er aandacht voor gezonde voeding, bewegen en factoren die een negatieve invloed hebben op een gezonde leefstijl, zoals stress en slechte slaapkwaliteit. Deelnemers volgen een GLI programma voor ongeveer twee jaar. Na een intake is er een behandelfase (van circa 9 maanden) en een onderhoudsfase (van circa 15 maanden). Sinds januari 2019 vergoeden zorgverzekeraars de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI).
- Jongeren Gezond Gewicht
- Sport en bewegen in de Buurt
- Gezonde School
- Preventie Coalities
- GezondIn
- Alles is Gezondheid
- Gezonde Buurt
- Gezonde Kinderopvang
- Preventie in de Buurt
- Loketgezondleven.nl: Integraal werken
- Website JOGG
- Gecombineerde leefstijlinterventie op Loketgezondleven.nl
- Tabel aanbieders gecombineerde leefstijlinterventie: overzicht van alle aanbieders met contactgegevens.
- Jaarrapportage monitor gecombineerde leefstijl interventie (GLI) 2023
- C. Deuning (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- H. Giesbers (RIVM)