Cannabis vermindert concentratie- en reactievermogen
Cannabisproducten (hasj, wiet/marihuana) zijn niet sterk verslavend en zijn relatief minder schadelijk voor de gezondheid dan andere drugs. Het risico op verslaving neemt wel toe bij langdurig frequent gebruik (
van Gestel et al. 2017
van Gestel, B., van Laar, M. W., van der Pol, P. M., Ketelaars, A. P. M., Beenakkers, E. M. T., Meijer, R.F., Brunt, T. M., Croes, E. A., Cruts, A. A. N., Nationale Drug Monitor Jaarbericht 2017, Utrecht (2017)
). Acute sterfgevallen als gevolg van cannabisgebruik zijn niet bekend (
van Laar et al. 2021
van Laar, M., Beenakkers, E., Cruts, G., Ketelaars, T., Kuin, M., Meijer, R., van Miltenburg, C., Mujcic, A., Strada, L., Nationale Drug Monitor. Jaarbericht 2020, Utrecht (2021)
).
Mogelijke gevolgen van cannabisgebruik zijn:
- Cannabisgebruik vermindert het reactie- en concentratievermogen en het korte termijn geheugen. Daardoor worden school- en werkprestaties en het verkeersgedrag negatief beïnvloed.
- Gebruik van cannabis alléén geeft een geringe toename van het risico op verkeersongevallen. Voor gecombineerd gebruik van cannabis en alcohol is dit risico vele malen groter ( Asbridge et al. 2012 Asbridge, M., Hayden, J. A., Cartwright, J. L., Acute cannabis consumption and motor vehicle collision risk: systematic review of observational studies and meta-analysis (2012) ).
- Bij het roken van cannabis komen veel kankerverwekkende stoffen in het lichaam terecht, wat schadelijk is voor de longen.
- Cannabisgebruik tijdens de zwangerschap zou geringe nadelige gevolgen kunnen hebben op de cognitieve ontwikkeling van het kind op latere leeftijd. Daarnaast lijkt er een verhoogd risico te ontstaan op het optreden van zwangerschapscomplicaties ( van Gestel et al. 2017 van Gestel, B., van Laar, M. W., van der Pol, P. M., Ketelaars, A. P. M., Beenakkers, E. M. T., Meijer, R.F., Brunt, T. M., Croes, E. A., Cruts, A. A. N., Nationale Drug Monitor Jaarbericht 2017, Utrecht (2017) ).
- Het cognitief functioneren van de gebruiker gaat na langdurig en intensief gebruik achteruit. Dit verdwijnt meestal binnen een aantal dagen tot weken na stopzetting van het cannabisgebruik.
- Er is toenemend bewijs dat cannabis psychotische symptomen kan uitlokken, met name bij personen die veel gebruiken en een aanleg hebben voor psychosen. Hierbij neemt het risico toe naarmate men vaker cannabis gebruikt en op jongere leeftijd begint met gebruik ( Myles et al. 2016 Myles, H, Myles, N, Large, M, Cannabis use in first episode psychosis: Meta-analysis of prevalence, and the time course of initiation and continued use (2016) ; Marconi et al. 2016 Marconi, A, Di Forti, M, Lewis, CM., Murray, RM., Vassos, E, Meta-analysis of the Association Between the Level of Cannabis Use and Risk of Psychosis (2016) ; Kraan et al. 2016 Kraan, T., Velthorst, E., Koenders, L., Zwaart, K., Ising, H. K., van den Berg, D., de Haan, L., van der Gaag, M., Cannabis use and transition to psychosis in individuals at ultra-high risk: review and meta-analysisBackgroundMethodResultsConclusions (2016) ; Schubart et al. 2011 Schubart, C. D., van Gastel, W. A., Breetvelt, E. J., Beetz, S. L., Ophoff, R. A., Sommer, I. E. C., Kahn, R. S., Boks, M. P. M., Cannabis use at a young age is associated with psychotic experiences (2011) ).
Meer informatie
Meeste harddrugs zijn verslavend
De meeste harddrugs kunnen, afhankelijk van gebruikspatronen, kenmerken van gebruiker en omgevingsfactoren leiden tot verslaving ofwel afhankelijkheid. Voor ecstasy is de verslavende werking vermoedelijk gering (zie ook Drugsverslaving). Belangrijke gezondheidseffecten van harddrugs zijn intoxicaties en het gelijktijdig optreden van verslaving en psychische stoornissen.
In 2019 registreerde de Nederlandse Doodsoorzakenstatistiek 252 sterfgevallen door een overdosering van harddrugs (
van Laar et al. 2021
van Laar, M., Beenakkers, E., Cruts, G., Ketelaars, T., Kuin, M., Meijer, R., van Miltenburg, C., Mujcic, A., Strada, L., Nationale Drug Monitor. Jaarbericht 2020, Utrecht (2021)
). Daarbij ging het in 49% van de sterfgevallen om opiaten, in 18% om cocaïne en in 33% van de sterfgevallen ging het om een combinatie van middelen of om andere middelen. De Doodsoorzakenstatistiek geeft echter geen optimaal beeld van de drugsgerelateerde sterfte, onder andere omdat de indirecte sterfte als gevolg van drugsgebruik (bijvoorbeeld door ongevallen) buiten beschouwing blijft.
Injecteren van harddrugs vormt risico vanwege infecties en bloedvergiftiging
Drugsgebruikers lopen een verhoogd risico op aandoeningen die samenhangen met de wijze van drugsgebruik, de kwaliteit van de drug (zoals bij ecstasy) en de leefstijl van de gebruiker. Zo kunnen gebruikers in geval van intraveneus toedienen van drugs een besmetting met virussen (hepatitis B, hepatitis C of hiv Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) of een bloedvergiftiging oplopen. Ook bestaat er een verhoogd risico op het krijgen van longaandoeningen als gevolg van het roken van een rookbare vorm van cocaïne ('crack') en op het ontstaan van abcessen door het gebruik van niet-steriele spuiten.
Ecstasygebruik kan hersenfuncties verstoren
Het gebruik van ecstasy leidt waarschijnlijk tot een langdurige verstoring van hersenfuncties, met name het geheugen, het concentratievermogen en de stemming, bij gebruikers en ex-gebruikers van ecstasy. Na twintig jaar onderzoek kan echter nog steeds niet worden vastgesteld hoe schadelijk ecstasy precies is ([ Rogers et al. 2009 Rogers, G., Elston, J., Garside, R., Roome, C., Younger, P., Zawada, A., Somerville, M., Taylor, HR., The harmful health effects of recreational ecstasy: a systematic review of observational evidence (2009) ; Schilt 2009 Schilt, T., Thinking of Ecstasy: neuropsychological aspects of ecstasy use, Amsterdam (2009) ; van Laar et al. 2012 van Laar, M. W., Cruts, A. A. N., van Ooyen-Houben, M. M. J., Meijer, S.A., Croes, E. A., Ketelaars, A. P. M., Nationale Drug Monitor. Jaarbericht 2011, Utrecht (2012) ). Mogelijke gevolgen van ecstasygebruik op lange termijn zijn cognitieve achteruitgang, depressie en andere psychische stoornissen. Nadat men gestopt is met het gebruik kunnen de gevolgen langer dan een jaar aanhouden. Onbekend is of volledig herstel optreedt ([ Pennings et al. 2004 Pennings, E. J. M., Eilering, J. B. G., de Wolff, F. A., Langetermijneffecten van XTC, Leiden (2004) ). Kortdurend of eenmalig gebruik van ecstasy lijkt niet te leiden tot ernstige schade of vermindering van hersenfuncties op langere termijn ( de Win et al. 2005 de Win, M. M. L., Reneman, L., Vlieger, E. J. P., Olabarriaga, S. D., Lavini, C., Jager, G., Single or low dose of Ecstasy, is it safe for the brain? A prospective cohort study on neurotoxicity of ecstasy in new Ecstasy users, Amsterdam (2005) ).
Meer informatie
- M.W. van Laar (Trimbos)
- F.L. Hakstege (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
- E.M. Zantinge (RIVM)