Gezondheidsgevolgen cannabisgebruik zijn divers

Cannabisproducten (hasj en wiet/marihuana) zijn relatief minder verslavend dan sommige andere drugs. Het risico op verslaving neemt wel toe bij langdurig frequent gebruik en bij een vroege startleeftijd
( Nationale Drug Monitor (a) 2022 Nationale Drug Monitor (a), Cannabis 3.4 Problematisch gebruik - Nationale Drug Monitor, Utrecht en Den Haag (2022) ;  Nationale Drug Monitor (b) 2022 Nationale Drug Monitor (b), Cannabis 3.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). De gezondheidsgevolgen van cannabisgebruik zijn divers:

• Cannabisgebruik leidt op korte termijn tot een toename van de hartslag, daling van de bloeddruk, verminderde motoriek en een afname van cognitieve functies ( Nationale Drug Monitor (b) 2022 Nationale Drug Monitor (b), Cannabis 3.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).
• Zwaar en langdurig cannabisgebruik wordt geassocieerd met een vermindering van leren, geheugen en aandacht. Deze nadelige samenhang lijkt na het stoppen met cannabisgebruik te herstellen, al is het niet duidelijk of volledig herstel optreedt ( Nationale Drug Monitor (b) 2022 Nationale Drug Monitor (b), Cannabis 3.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).
• Cannabisgebruik tijdens de zwangerschap zou nadelige gevolgen kunnen hebben voor de hersenontwikkeling van de baby. Ook wordt het in verband gebracht met een lager geboortegewicht, verminderde cognitieve functies, impulsiviteit en gedragsproblemen van het kind op latere leeftijd. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat cannabisgebruik tijdens de zwangerschap het risico op zwangerschapscomplicaties verhoogt
  ( Nationale Drug Monitor (b) 2022 Nationale Drug Monitor (b), Cannabis 3.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).
• Er is een samenhang tussen cannabisgebruik en een verhoogd risico op psychotische symptomen of schizofrenie. Hierbij neemt het risico toe naarmate men vaker cannabis gebruikt ( Hasan et al. 2020 Hasan, A., Keller, R., Friemel, Hall, Schneider, M. M. E., Koethe, Leweke, Strube, Hoch, Cannabis use and psychosis: a review of reviews. (2020) ; Nationale Drug Monitor (c) 2022 Nationale Drug Monitor (c), Cannabis 3.7.2 Mentale gezondheid - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).

Lachgasgebruik kan leiden tot duizeligheid, verwardheid en hoofdpijn

In welke mate lachgasgebruikers afhankelijk kunnen worden van het gebruik van lachgas is niet duidelijk. Wel is bekend dat hoe vaker en hoe meer lachgas wordt gebruikt, hoe vaker gebruikers craving en gewenning ondervinden
( Nationale Drug Monitor (d) 2022 Nationale Drug Monitor (d), Lachgas 13.4 Problematisch gebruik - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). Lachgasgebruikers kunnen acute gezondheidsklachten ervaren. Effecten die het meest voorkomen tijdens of kort na lachgasgebruik zijn duizeligheid, verwardheid en hoofdpijn
( Nationale Drug Monitor (e) 2022 Nationale Drug Monitor (e), Lachgas 13.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). Daarnaast melden gebruikers in de dagen na gebruik vaak een verdoofd gevoel in de ledematen, pijnscheuten, gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten ( Goor 2020 Goor, Factsheet lachgas, Utrecht (2020) ). Op de lange termijn kan lachgasgebruik leiden tot een tekort aan vitamine B12, wat bloedarmoede, zenuwschade en uitval- of verlammingsverschijnselen kan veroorzaken ( Nationale Drug Monitor (e) 2022 Nationale Drug Monitor (e), Lachgas 13.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ; Goor 2020 Goor, Factsheet lachgas, Utrecht (2020) ). 

Meeste harddrugs zijn verslavend

De meeste harddrugs kunnen leiden tot afhankelijkheid ofwel verslaving (zie ook Drugsverslaving). Voorbeelden van harddrugs met een hoge kans op verslaving zijn cocaïne en heroïne. Voor ecstasy is de verslavende werking relatief laag ( van Amsterdam et al. 2009 van Amsterdam, J. G. C., Opperhuizen, A., Koeter, MW. J., van Aerts, L.A.G.J.M. , van den Brink, W, Ranking van drugs. Een vergelijking van de schadelijkheid van drugs., Bilthoven (2009) ). In 2020 registreerde de Nederlandse Doodsoorzakenstatistiek 295 sterfgevallen door een overdosering van drugs. Daarbij ging het in 56% van de sterfgevallen om opiaten, in 21% om cocaïne en in 24% van de gevallen ging het om andere middelen of een combinatie van middelen ( Nationale Drug Monitor (f) 2022 Nationale Drug Monitor (f), Opiaten 5.7.3 Sterfte in Nederland - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). De Doodsoorzakenstatistiek geeft echter geen optimaal beeld van de drugsgerelateerde sterfte, onder andere omdat de indirecte sterfte als gevolg van drugsgebruik (bijvoorbeeld door ongevallen) buiten beschouwing blijft
( Nationale Drug Monitor (g) 2022 Nationale Drug Monitor (g), Bijlagen B4. CBS Doodsoorzakenstatistiek - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).

Injecteren van harddrugs vormt risico op infectieziekten

Drugsgebruikers lopen een verhoogd risico op aandoeningen die samenhangen met de wijze van drugsgebruik en de kwaliteit van de drug. Door het spuiten met besmette naalden lopen gebruikers van harddrugs het risico om geïnfecteerd te raken met hiv Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus) (Human immunodeficiency virus (Humane Immunodeficiëntievirus)) of hepatitis B of C ( Nationale Drug Monitor (h) 2022 Nationale Drug Monitor (h), Opiaten 5.7.2 Infectieziekten - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). Ook kunnen vermengingen van cocaïne met andere stoffen ziekten veroorzaken. Zo kan cocaïne vermengd met levamisol bij zware gebruikers leiden tot ernstige bloed- en huidziekten ( Nationale Drug Monitor (i) 2022 Nationale Drug Monitor (i), Cocaïne 4.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ; Nationale Drug Monitor (j) 2022 Nationale Drug Monitor (j), Cocaïne 4.8 Aanbod en markt - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).

Ecstasygebruik kan hersenfuncties verstoren

De meest voorkomende acute lichamelijke gevolgen door ecstasygebruik zijn oververhitting, een verstoorde zoutbalans in het bloed, slecht of niet functioneren van de lever en hartproblemen ( Nationale Drug Monitor (k) 2022 Nationale Drug Monitor (k), Ecstasy 6.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). Op de lange termijn leidt het gebruik van ecstasy vermoedelijk tot een langdurige verstoring van hersenfuncties, voornamelijk het geheugen, het concentratievermogen en de stemming. Deze gevolgen zijn gevonden bij zowel gebruikers als ex-gebruikers van ecstasy ( Nationale Drug Monitor (l) 2022 Nationale Drug Monitor (l), Ecstasy 6.4 Problematisch gebruik - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ). Nadat men gestopt is met het gebruik kunnen deze negatieve gevolgen langer dan een jaar aanhouden. Het is onbekend of volledig herstel optreedt. Kortdurend of eenmalig gebruik van ecstasy lijkt niet te leiden tot ernstige hersenschade of vermindering van hersenfuncties op langere termijn ( Nationale Drug Monitor (k) 2022 Nationale Drug Monitor (k), Ecstasy 6.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ).

Cocaïnegebruik hangt samen met verschillende ziekten

Herhaaldelijk gebruik of het gebruik van hoge doses cocaïne kan leiden tot verschillende lichamelijke ziekten. Zo is cocaïnegebruik gerelateerd aan hart- en vaatziekten, hersenziekten, longziekten, beschadiging van de oogzenuw en nierziekten. Daarnaast kan cocaïnegebruik leiden tot misbruik en verslaving, waarbij crack meer verslavend is dan snuifcoke. Ook kan cocaïnegebruik leiden tot een opwindingsdelier, wat zich kenmerkt door een wisselend bewustzijnsniveau, hevige opwinding, vecht- of gewelddadig gedrag ( Nationale Drug Monitor (i) 2022 Nationale Drug Monitor (i), Cocaïne 4.7 Ziekte en sterfte - Nationale Drug Monitor, Utrecht (2022) ; van Amsterdam et al. 2009 van Amsterdam, J. G. C., Opperhuizen, A., Koeter, MW. J., van Aerts, L.A.G.J.M. , van den Brink, W, Ranking van drugs. Een vergelijking van de schadelijkheid van drugs., Bilthoven (2009) ).