Grootste uitbraak Q-koorts ooit tussen 2007 en 2011

Van 2007 tot en met 2010 vond in Nederland de grootste Q-koortsepidemie plaats die ooit is waargenomen. Meer dan 4.000 patiënten werden gemeld en tienduizenden drachtige geiten en schapen werden geruimd. De meeste patiënten werden besmet door inademing van bacteriën die door de wind vanuit geïnfecteerde bedrijven verspreid waren. Door maatregelen van de overheid (ruimen van besmette bedrijven en vaccinatie) is de Q-koorts epidemie gestopt. Jaarlijks krijgt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) enkele meldingen van nieuwe Q-koorts patiënten.Q-koorts is al heel lang endemisch aanwezig onder kleine herkauwers en kwam voor als beroepsziekte, vooral onder dierenartsen en veehouders. De incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) van meldingen was ongeveer 20 gevallen per jaar. De incidentie is sinds 2013 weer terug op het niveau van voor de uitbraak.

Sterfte aan Q-koorts vrijwel altijd door chronische Q-koorts

Als een patiënt overlijdt aan Q-koorts is dat vrijwel altijd ten gevolge van chronische Q-koorts. Sinds de epidemie zijn naar schatting 95 patiënten zeker of waarschijnlijk aan Q-koorts overleden, waarvan 9 aan acute Q-koorts en 86 aan chronische Q-koorts. Chronische Q-koorts ontwikkelt zich bij 1-3% van de patiënten met een acute Q-koortsinfectie, maar het kan ook na een asymptomatisch verloop ontstaan.

Q-koorts vermoeidheidssyndroom kan optreden na een Q-koorts-infectie

Het Q-koorts vermoeidheidssyndroom (QVS) kan optreden na een Q-koorts-infectie. Mensen met QVS hebben last van langdurige en ernstige vermoeidheid. Het is dus geen actieve infectie, maar het zijn de gevolgen van een eerdere infectie. Er is weinig bekend over het ontstaan van QVS. Meer dan de helft van de mensen die besmet raken met Q-koorts krijgt geen klachten. Zij weten dus niet dat ze besmet zijn geweest. Ongeveer 1 op de 5 patiënten met acute Q-koorts ontwikkelt QVS. Het is nog onbekend hoeveel QVS-patiënten vanzelf beter worden.

Meer informatie

Q-koortspatiënten

Sla de grafiek Q-koortspatiënten 2007-2014 over en ga naar de datatabel

Bron: RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)/EPI

Uitbraak van Q-koorts in de periode 2007-2010

Voor de uitbraak die startte in 2007 werd Q-koorts vooral als beroepsziekte beschouwd. Tussen 2007 en 2010 was sprake van een epidemie waarbij beroepsmatige blootstelling een ondergeschikte rol speelde. In totaal werden ruim 4.000 personen gemeld met een acute Q-koorts infectie. Door maatregelen, zoals het ruimen van drachtige geiten en de verplichte vaccinatie bij melkgeiten en melkschapen, is de incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) inmiddels gedaald tot het niveau van voor de uitbraak.

  • W. van der Hoek (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • E.A. van der Wilk, red. (RIVM)