Ongeveer 6% van de ziekenhuispatiënten in de Europese Unie krijgt een zorginfectie

Gemiddeld krijgt 6,5% van de ziekenhuispatiënten in de EU Europese unie (Europese unie)/EEA Europese Economische Ruimte (European Economic Area) (Europese Economische Ruimte (European Economic Area)) een zorginfectie. De prevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) is met 3,8% in Nederland lager dan gemiddeld. De prevalentie in ziekenhuizen varieert van 2,9% in Litouwen tot 10,0% in Griekenland. De prevalentie in instellingen voor langdurige zorg is in Nederland met 3,5% vergelijkbaar met het gemiddelde van de EU/EEA-landen (3,9%). In instellingen voor langdurige zorg varieert de prevalentie van 0,9% in Kroatië en Litouwen tot 8,5% in Spanje. Dit blijkt uit een puntprevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment, absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment, absoluut of relatief.)-onderzoek van de ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control) over de periode 2016 tot 2017 (Suetens et al. 2018Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)). De resultaten van de Europese en de PREZIES Preventie van Ziekenhuisinfecties door Surveillance (Preventie van Ziekenhuisinfecties door Surveillance)/SNIV Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen) prevalentiemeting (zie: Puntprevalentie zorginfecties in ziekenhuizen en Puntprevalentie zorginfecties in verpleeghuizen) kunnen niet met elkaar vergeleken worden. Voor SNIV en de Europese prevalentiemeting komt dit door verschillen in de methoden. Voor de vergelijking tussen PREZIES en de Europese prevalentiemeting geldt dat de representativiteit van de Europese meting beperkt is, omdat er maar 19 Nederlandse ziekenhuizen in de Europese meting zitten. 

Tabel: Prevalentie van zorginfecties internationaal 2016-2017
 

Nederland

Gemiddelde EU/EEA

Ziekenhuis

3,8% (95% BI Het 95% betrouwbaarheidsinterval. Het interval waarvan we met 95% zekerheid mogen aannemen dat de werkelijke waarde van de bestudeerde parameter erin ligt. Hoe smaller het betrouwbaarheidsinterval, des te preciezer de schatting van de waarde van de bestudeerde parameter. (Het 95% betrouwbaarheidsinterval. Het interval waarvan we met 95% zekerheid mogen aannemen dat de werkelijke waarde van de bestudeerde parameter erin ligt. Hoe smaller het betrouwbaarheidsinterval, des te preciezer de schatting van de waarde van de bestudeerde parameter.): 3,4–4,3) 

6,5% (95% BI: 5,4–7,8%)

Langdurige zorg

3,5% (95% BI: 3,0–4,1) 

 3,9% (95% BI: 2,4–6,0%)

Bron: Suetens et al. 2018Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)

Jaarlijks 8,9 miljoen zorginfecties in de Europese Unie

Naar schatting komen er jaarlijks 8,9 miljoen zorginfecties in de EU/EEA voor, waarvan 4,5 miljoen in ziekenhuizen en 4,4 miljoen in instellingen voor langdurige zorg.  De meest voorkomende zorginfecties in Europese ziekenhuizen zijn infecties van de onderste luchtwegen, urineweginfecties, postoperatieve wondinfecties (POWI Postoperatieve wondinfecties (Postoperatieve wondinfecties)’s), sepsis Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging. (Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging.)/bacteriëmie, en infecties van het maagdarmkanaal. De meest voorkomende zorginfecties in instellingen voor langdurige zorg zijn, infecties van de onderste luchtwegen, urineweginfecties en huidinfecties (Suetens et al. 2018Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)).

Voorzichtigheid geboden bij internationale vergelijking

Er zijn kanttekeningen te plaatsen bij de vergelijking van gegevens over het vóórkomen van zorginfecties in verschillende landen. Verschillen in vóórkomen tussen landen moeten voorzichtig worden geïnterpreteerd, omdat ze ook een gevolg kunnen zijn van verschillen in  (European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) 2013European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), Point prevalence survey of healthcare-associated infections antimicrobial use in European acute care hospitals 2011-2012, Stockholm (2013)):

  • representativiteit van deelnemende ziekenhuizen in de afzonderlijke landen;
  • de case-mix van patiënten (comorbiditeit Een combinatie van twee of meer aandoeningen bij één persoon. In tegenstelling tot bij multimorbiditeit is sprake van aandoeningen die zijn gerelateerd aan een hoofdaandoening. (Een combinatie van twee of meer aandoeningen bij één persoon. In tegenstelling tot bij multimorbiditeit is sprake van aandoeningen die zijn gerelateerd aan een hoofdaandoening.), gebruik medische hulpmiddelen, opnameduur, specialisme);
  • mogelijkheden voor diagnostiek voor het vaststellen/bevestigen van zorginfecties;
  • sensitiviteit van rapportage van zorginfecties: documentatie van infectieverschijnselen in onder andere medische dossiers.

  • T.E.M. Hopmans (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • M. Harbers, red. (RIVM)