(Zeer) goed ervaren gezondheid naar geslacht, leeftijd en opleiding
Sla de grafiek (Zeer) goed ervaren gezondheid naar geslacht, leeftijd en opleiding 2021 over en ga naar de datatabelBron: CBS Gezondheidsenquête
- Laag onderwijsniveau = basisonderwijs, vmbo (Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs), eerste 3 leerjaren van havo (Hoger algemeen voortgezet onderwijs)/ vwo (Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) of de assistentenopleiding (mbo (Middelbaar beroepsonderwijs)-1).
- Middelbaar onderwijsniveau = bovenbouw van havo/ vwo, basisberoepsopleiding (mbo-2), vakopleiding (mbo-3) en middenkader- en specialistenopleidingen (mbo-4).
- Hoog onderwijsniveau = hbo (Hoger beroepsonderwijs) of wo (Wetenschappelijk Onderwijs).
- Zie hier de toelichting op de analyse van opleidingsniveaus.
- De dataverzameling van de Gezondheidsenquête was in 2021 verstoord door de COVID-19-pandemie. Ook hebben de pandemie en de bijbehorende maatregelen mogelijk de gezondheid van de respondenten beïnvloed. Zie de verantwoording voor meer informatie.
Hoogopgeleiden ervaren hun gezondheid als beter
De grafiek presenteert cijfers over 2021 naar opleiding. De verschillen zijn statistisch getoetst (een statistische toets is uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil ). Resultaten van deze toetsing zijn:
- Bij zowel mannen als vrouwen ervaren relatief minder laagopgeleiden hun gezondheid als (zeer) goed vergeleken met hoogopgeleiden. Zo is dit voor laagopgeleide mannen van 45-64 jaar 65,3% en voor hoogopgeleide mannen 85,1%. Bij vrouwen in diezelfde leeftijdscategorie is dit achtereenvolgens 59,8% en 78,5%.
- Bij mannen in alle leeftijdscategorieën en bij vrouwen in de leeftijdscategorie 25-44 jaar is het percentage mensen met een (zeer) goed ervaren gezondheid kleiner onder middelbaaropgeleiden dan onder hoogopgeleiden.
- Bij mannen in de leeftijdscategorieën 45 tot en met 64 jaar en 65 jaar en ouder en bij vrouwen in de leeftijdscategorieën 25 tot en met 44 jaar en 45 tot en met 64 jaar ervaren laagopgeleiden hun gezondheid minder vaak als (zeer) goed dan middelbaaropgeleiden.
Verschillende verklaringen voor opleidingsverschillen
Opleidingsverschillen in ervaren gezondheid worden grotendeels verklaard door onderliggende gezondheidsproblemen die vaker voorkomen bij laagopgeleiden, zoals chronische aandoeningen en fysieke of mentale gezondheidsklachten (Simon et al. 2000 (Simon, J. G., van de Mheen, H., van der Meer, J. B. W., Mackenbach, J. P., Socioeconomic Differences in Self-Assessed Health in a Chronically Ill Population: The Role of Different Health Aspects (2000)) ). Daarnaast hebben chronische aandoeningen mogelijk een grotere impact op de ervaren gezondheid bij laagopgeleiden, hoewel recent onderzoek hier geen aanwijzingen voor gaf (Galenkamp et al. 2019 (Galenkamp, H., van Oers, H. A. M., Kunst, A. E., Stronks, K., Is quality of life impairment associated with chronic diseases dependent on educational level? (2019)) ). Ook kunnen opleidingsverschillen in ervaren gezondheid veroorzaakt worden doordat opleidingsgroepen een (gedeeltelijk) ander concept van gezondheid hanteren (Stronks et al. 2018 (Stronks, K., Hoeymans, N., Haverkamp, B., den Hertog, FF. R. J., van Bon-Martens, M.J.H., Galenkamp, H., Verweij, M., van Oers, H. A. M., Do conceptualisations of health differ across social strata? A concept mapping study among lay people (2018)) ).
Trend in (zeer) goed ervaren gezondheid naar opleiding 1999-2021
Sla de grafiek Trend in (zeer) goed ervaren gezondheid naar opleiding 1999-2021 over en ga naar de datatabelBron: CBS Gezondheidsenquête
- Bi laag en hoog: ondergrens en bovengrens 95% betrouwbaarheidsinterval
- Laag onderwijsniveau = basisonderwijs, vmbo (Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs), eerste 3 leerjaren van havo (Hoger algemeen voortgezet onderwijs)/ vwo (Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) of de assistentenopleiding (mbo (Middelbaar beroepsonderwijs)-1).
- Middelbaar onderwijsniveau = bovenbouw van havo/ vwo, basisberoepsopleiding (mbo-2), vakopleiding (mbo-3) en middenkader- en specialistenopleidingen (mbo-4).
- Hoog onderwijsniveau = hbo (Hoger beroepsonderwijs) of wo (Wetenschappelijk Onderwijs).
- Zie hier de toelichting op de analyse van opleidingsniveaus.
- De dataverzameling van de Gezondheidsenquête was in 2021 verstoord door de COVID-19-pandemie. Ook hebben de pandemie en de bijbehorende maatregelen mogelijk de gezondheid van de respondenten beïnvloed. Zie de verantwoording voor meer informatie.
Goed ervaren gezondheid ongeveer gelijk gebleven
Het percentage mensen met een (zeer) goed ervaren gezondheid is tussen 1999 en 2021 ongeveer gelijk gebleven.
- M.H.D. Plasmans (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- C. Zomer (RIVM)