Wijzigingsdatum 24-06-2024

Op deze pagina

Ziekenhuisopnamen

Sla de grafiek Ziekenhuisopnamen naar leeftijd en geslacht 2022 over en ga naar de datatabel

Bron: LBZ (gedownload van CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) Statline in juni 2024)

  • ICD-10 International Classification of Diseases, tenth revision (International Classification of Diseases, tenth revision)-codes A00-U49, Z00-Z99
  • Cijfers zijn voorlopig
  • Achterliggende cijfers: CBS-StatLine

Meer ziekenhuisopnamen voor vrouwen dan voor mannen

In 2022 waren er in totaal 2.921.495 ziekenhuisopnamen. Vrouwen worden vaker in het ziekenhuis opgenomen dan mannen (1.375.380 voor vrouwen en 1.546.115 voor mannen). Het verschil in aantal opnamen tussen mannen en vrouwen is vooral toe te schrijven aan vrouwen in de vruchtbare leeftijd; het aantal ziekenhuisopnamen in de leeftijdsgroep 25 tot en met 34 jaar is bij vrouwen drie maal zo groot als bij mannen. In de leeftijdsgroepen 0 tot en met 14 jaar en 60 tot en met 84 jaar zijn er meer ziekenhuisopnamen voor mannen dan voor vrouwen. Het aantal opnamen kan groter zijn dan het aantal opgenomen personen, omdat een persoon meerdere keren per jaar opgenomen kan zijn.

Trend ziekenhuisopnamen 2013-2022

Sla de grafiek Ziekenhuisopnamen 2013-2022 over en ga naar de datatabel

Bron: LBZ (gedownload van CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) in juni 2024)

  • 2022 voorlopige cijfers.
  • Achterliggende cijfer: CBS-StatLine.
  • Een observatie Een observatie is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. Een observatie omvat ten minste een systematische controle van de conditie van de patiënt op bepaalde parameters zoals bewustzijn, bloeddruk of lichaamstemperatuur. (Een observatie is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. Een observatie omvat ten minste een systematische controle van de conditie van de patiënt op bepaalde parameters zoals bewustzijn, bloeddruk of lichaamstemperatuur. ) is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. De observatie is in 2014 geïntroduceerd als zorgtype.

Aantal ziekenhuisopnamen gedaald

Het totaal aantal ziekenhuisopnamen is in de periode 2013-2022 met ongeveer 25% afgenomen, van 3.906.510 tot 2.921.495 opnamen. Deze daling is zowel toe te schrijven aan een daling in het aantal dagopnamen (dagverpleging) als het aantal klinische opnamen Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. (Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. ). Vooral de daling in het aantal dagopnamen van 2013 naar 2014 is opvallend. Dit heeft mogelijk te maken met de verscherping van de regels voor de registratie van een dagopname. Tegenover de daling van het aantal ziekenhuisopnamen, staat een stijging van het aantal behandeltrajecten (DBC Diagnose Behandeling Combinatie. Een DBC geeft het geheel van activiteiten van de behandelaar weer (bijvoorbeeld vormen van diagnostiek, behandeling, begeleiding, et cetera) voortvloeiend uit de zorgvraag van de patiënt. (Diagnose Behandeling Combinatie. Een DBC geeft het geheel van activiteiten van de behandelaar weer (bijvoorbeeld vormen van diagnostiek, behandeling, begeleiding, et cetera) voortvloeiend uit de zorgvraag van de patiënt.)’s) die beperkt waren tot poliklinische bezoeken (CBS-Statline, 2021). Bij een poliklinisch bezoek is geen bed of stoel nodig. Daarbij zien we een toename van het aantal zelfstandige behandelcentra (zbc Zelfstandig behandelcentrum (Zelfstandig behandelcentrum)'s). Deze zbc's trekken steeds meer planbare niet-complexe zorg naar zich toe (Kneepkens, 2024 Kneepkens, E., Met eigen focusklinieken hopen ziekenhuizen de zorgconsument (terug) te lokken, Utrecht (2024) (Kneepkens, E., Met eigen focusklinieken hopen ziekenhuizen de zorgconsument (terug) te lokken, Utrecht (2024)) ).

In 2020 en 2021 minder ziekenhuisopnamen door uitgestelde reguliere zorg

In 2021 waren er 2,8 miljoen ziekenhuisopnamen. Dat is 9% minder dan in 2019, voor de COVID-19-pandemie, maar 4% meer dan in 2020, het eerste jaar van de pandemie. In 2020 en 2021 werd vanwege Corona een deel van de reguliere (niet-COVID-19) zorg uitgesteld. Daardoor waren er minder ziekenhuisopnamen. In hoeverre er sprake was van het uitblijven van ziekenhuiszorg, is niet bekend (CBS, 2022 CBS, Sterfte en oversterfte in 2020 en 2021 Onderzoek door het CBS en het RIVM, onderdeel van het ZonMw onderzoeksprogramma Oversterfte, Heerlen (2022) (CBS, Sterfte en oversterfte in 2020 en 2021 Onderzoek door het CBS en het RIVM, onderdeel van het ZonMw onderzoeksprogramma Oversterfte, Heerlen (2022)) ). In 2022 is weer een lichte stijging te zien in het aantal ziekenhuisopnamen.

Ziekenhuisopnamen naar diagnosegroep 2022

Sla de grafiek Ziekenhuisopnamen naar diagnosegroep 2022 over en ga naar de datatabel

Bron: LBZ (gedownload van CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) in juni 2024)

  • Voorlopige cijfers.
  • Achterliggende cijfer: CBS-StatLine.
  • Een observatie Een observatie is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. Een observatie omvat ten minste een systematische controle van de conditie van de patiënt op bepaalde parameters zoals bewustzijn, bloeddruk of lichaamstemperatuur. (Een observatie is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. Een observatie omvat ten minste een systematische controle van de conditie van de patiënt op bepaalde parameters zoals bewustzijn, bloeddruk of lichaamstemperatuur. ) is een 'langdurige observatie zonder overnachting'. Dit is een niet geplande vorm van verpleging van minimaal vier aaneengesloten uren, zonder overnachting, op een voor verpleging ingerichte afdeling, met als doel observatie van de patiënt. De observatie is in 2014 geïntroduceerd als zorgtype.

Grootste aantal ziekenhuisopnamen voor nieuwvormingen

De meeste opnamen vonden plaats voor hoofddiagnose nieuwvormingen, waaronder kwaadaardige nieuwvormingen (kankers). Ziekten van de spijsverteringsorganen vormt met ruim 373.000 opnamen de tweede grootste groep. De verdeling dagopnamen en klinische opnamen Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. (Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. ) verschilt aanzienlijk tussen diagnosen. Ongeveer 95% van de ziekenhuiszorg voor oogaandoeningen wordt in dagbehandeling uitgevoerd. Daarentegen wordt de ziekenhuiszorg voor COVID-19 en voor infectieuze en parasitaire ziekten voor meer dan 80% in klinische opnamen verstrekt. Bij baby’s met een aandoening van de perinatale periode is 99,7% van alle opnamen een klinische opname of observatie.

  • R. Gijsen (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • C. Deuning (RIVM)
  • H. Giesbers, red. (RIVM)