Zo'n 16.680  specialisten werkzaam in de ziekenhuiszorg

In 2018 waren er in totaal 21.005  BIG Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg)-geregistreerde medisch specialisten in Nederland. Het grootste deel (80%; 16.680) van de medische specialisten is werkzaam in een instelling voor medisch specialistische zorg (MSZ); dat zijn universitaire medische centra ( UMC Universitair Medisch Centrum (Universitair Medisch Centrum)'s) en algemene ziekenhuizen en categorale ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra (ZBC's). Het preciese aantal werkzame medisch specialisten is moeilijk aan te geven.

Andere artsen in dienst van het ziekenhuis

Naast medisch specialisten is er een groot aantal basisartsen (12.555) werkzaam binnen de ziekenhuiszorg, dit betreft zowel artsen in opleiding tot specialist ( AIOS Een arts in opleiding tot specialist is een afgestudeerd arts die in het ziekenhuis een opleiding volgt tot specialist. (Een arts in opleiding tot specialist is een afgestudeerd arts die in het ziekenhuis een opleiding volgt tot specialist. )) als artsen niet in opleiding tot specialist ( ANIOS Een basisarts die verbonden is aan een bepaalde zorginstelling maar niet in opleiding is voor het specialisme van de betreffende instelling of afdeling. (Een basisarts die verbonden is aan een bepaalde zorginstelling maar niet in opleiding is voor het specialisme van de betreffende instelling of afdeling.)). Andere artsen werkzaam in de MSZ zijn onder andere artsen huisartsgeneeskunde (195), medische zorg voor verstandelijke gehandicapten (5), ouderengeneeskunde (210), sportgeneeskunde (85) en sociale geneeskunde (120) (CBS StatLine, 2018).

Verpleegkundigen de grootste medische beroepsgroep in de ziekenhuiszorg

In 2018 waren de verpleegkundigen verreweg de grootste medische beroepsgroep werkzaam in de ziekenhuiszorg, 77.175 (58,3%). Het grootste deel hiervan zijn algemene verpleegkundigen (97,5%). Een klein aandeel van de verpleegkundige is gespecialiseerd in de acute zorg, chronische zorg, intensieve zorg, preventieve zorg en de ggz. De verpleegkundige in de intensieve zorg vormen hierin de grootste groep (1,8%). 

Andere zorgprofessionals in het ziekenhuis

In het ziekenhuis zijn ook andere zorgprofessionals werkzaam, zoals fysiotherapeuten, klinisch psychologen, gz-psychologen en psychotherapeuten, (ziekenhuis)apothekers en (gespecialiseerde) tandartsen.

Medisch specialisten werkzaam in de zorg met ruim 83% toegenomen

Het aantal medisch specialisten werkzaam in de zorg is met 83% toegenomen, van 10.575 in 2000 naar 19.385 in 2016. De stijging betreft vooral de specialisten werkzaam in dienst van het ziekenhuis, in Overige zorg en in de ggz; er werken en werkten weinig specialisten in de gehandicaptenzorg, huisartsenzorg en  VVT verpleging, verzorging en thuiszorg (verpleging, verzorging en thuiszorg). 

Meer medisch specialisten in loondienst van ziekenhuis

Sinds 2013 is het aantal medisch specialisten dat werkt in loondienst van het ziekenhuis weer groter dan het aantal medisch specialisten werkzaam in Overige zorg. De medisch specialisten die via een medisch specialistische bedrijf (MSB) in het ziekenhuis werken zijn ondergebracht bij Overige zorg. Dit duidt erop dat het aantal specialisten in loondienst van het ziekenhuis de laatste jaren groter is dan het aantal specialisten dat via een MSB in het ziekenhuis werkt. Dit zou te maken kunnen hebben met het toegenomen aantal en aandeel vrouwelijke medisch specialisten, die veel vaker in dienst van het ziekenhuis werken dan hun mannelijke collega’s.

Top-5 medisch specialisten

De top-5 van de medisch specialisten wordt gevormd door internisten, anesthesiologen, kinderartsen, chirurgen en radiologen. Dat was in 2010 het geval en is in 2016 nog steeds zo ( Capaciteitsorgaan 2016 Capaciteitsorgaan, Capaciteitsplan 2016 Deelrapport 1– Medische specialismen – Spoedeisende geneeskunde – Ziekenhuisgeneeskunde – Klinisch technologische specialismen. Bijlage bij het integrale Capaciteitsplan 2016 voor de medische, tandheelkundige, klinisch technologische, Utrecht (2016) ). 

Tot 2014 stijging aantal verpleegkundigen werkzaam in ziekenhuizen

In de periode 1999-2016 steeg het aantal verpleegkundigen werkzaam in algemene en universitaire ziekenhuizen van ruim 68.000 naar 74.410 met een maximum van 79.010 verpleegkundigen in 2011. Relatief was de toename het grootst bij gespecialiseerde verpleegkundigen, van 85 in 2010 tot 1.435 in 2016. Vooral het aantal verpleegkundigen intensieve zorg steeg fors, van 50 naar 1.090.

In 2014 daling aantal verpleegkundigen werkzaam in ziekenhuizen

In 2014 daalde het aantal verpleegkundigen werkzaam in ziekenhuizen significant van 78.865 tot 73.055 (7,4%). De daling is het gevolg van de verplichte herregistratie in het  BIG Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg)-register (CBS, 2016). Door strengere eisen aan direct contact met patiënten, bijscholing en werken onder opleidingsniveau raakten veel verpleegkundigen hun BIG-registratie kwijt en mochten zij niet langer de beroepstitel voeren. 

Andere zorgprofessionals in ziekenhuizen met bijna 60% toegenomen

Naast medisch specialisten, basisartsen en verpleegkundigen werken er ook nog veel andere zorgprofessionals in algemene ziekenhuizen en UMC Universitair Medisch Centrum (Universitair Medisch Centrum)’s. Dit zijn onder meer fysiotherapeuten, verloskundigen, tandartsen, psychotherapeuten, psychologen en apothekers. Het totale aantal van deze zorgprofessionals is in de periode 2000-2016 met bijna 60% toegenomen, van 4.225 tot 6.745 (CBS, 2018). Meer dan de helft van deze groep zorgverleners is fysiotherapeut. Het aantal verloskundigen en tandartsen is in deze periode meer dan verdrievoudigd. Hiermee zijn dit relatief gezien de grote stijgers in de ziekenhuiszorg.

Herregistratie in 2013

Net als verpleegkundigen moesten ook fysiotherapeuten met een diplomadatum van voor 1 januari 2009 zich voor het einde van 2013 herregistreren om hun  BIG Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg)-registratie te behouden en daarna elke vijf jaar. Om voor herregistratie in aanmerking te komen moet voldaan worden aan criteria met betrekking tot onder meer opleiding, aantal gewerkte uren en werken op een bepaald deskundigheidsniveau. Dit heeft in 2014 geleid tot een forse daling van het aantal BIG-geregistreerde fysiotherapeuten werkzaam in ziekenhuizen