Meer ziekenhuisopnamen voor vrouwen dan voor mannen

In 2022 waren er in totaal 2.921.495 ziekenhuisopnamen. Vrouwen worden vaker in het ziekenhuis opgenomen dan mannen (1.375.380 voor vrouwen en 1.546.115 voor mannen). Het verschil in aantal opnamen tussen mannen en vrouwen is vooral toe te schrijven aan vrouwen in de vruchtbare leeftijd; het aantal ziekenhuisopnamen in de leeftijdsgroep 25 tot en met 34 jaar is bij vrouwen drie maal zo groot als bij mannen. In de leeftijdsgroepen 0 tot en met 14 jaar en 60 tot en met 84 jaar zijn er meer ziekenhuisopnamen voor mannen dan voor vrouwen. Het aantal opnamen kan groter zijn dan het aantal opgenomen personen, omdat een persoon meerdere keren per jaar opgenomen kan zijn.

Aantal ziekenhuisopnamen gedaald

Het totaal aantal ziekenhuisopnamen is in de periode 2013-2022 met ongeveer 25% afgenomen, van 3.906.510 tot 2.921.495 opnamen. Deze daling is zowel toe te schrijven aan een daling in het aantal dagopnamen (dagverpleging) als het aantal klinische opnamen Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. (Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd.). Vooral de daling in het aantal dagopnamen van 2013 naar 2014 is opvallend. Dit heeft mogelijk te maken met de verscherping van de regels voor de registratie van een dagopname. Tegenover de daling van het aantal ziekenhuisopnamen, staat een stijging van het aantal behandeltrajecten (DBC Diagnose Behandeling Combinatie. Een DBC geeft het geheel van activiteiten van de behandelaar weer (bijvoorbeeld vormen van diagnostiek, behandeling, begeleiding, et cetera) voortvloeiend uit de zorgvraag van de patiënt. (Diagnose Behandeling Combinatie. Een DBC geeft het geheel van activiteiten van de behandelaar weer (bijvoorbeeld vormen van diagnostiek, behandeling, begeleiding, et cetera) voortvloeiend uit de zorgvraag van de patiënt.)’s) die beperkt waren tot poliklinische bezoeken (CBS-Statline, 2021). Bij een poliklinisch bezoek is geen bed of stoel nodig. Daarbij zien we een toename van het aantal zelfstandige behandelcentra (zbc Zelfstandig behandelcentrum (Zelfstandig behandelcentrum)'s). Deze zbc's trekken steeds meer planbare niet-complexe zorg naar zich toe (Kneepkens 2024Kneepkens, E., Met eigen focusklinieken hopen ziekenhuizen de zorgconsument (terug) te lokken, Utrecht (2024)).

In 2020 en 2021 minder ziekenhuisopnamen door uitgestelde reguliere zorg

In 2021 waren er 2,8 miljoen ziekenhuisopnamen. Dat is 9% minder dan in 2019, voor de COVID-19-pandemie, maar 4% meer dan in 2020, het eerste jaar van de pandemie. In 2020 en 2021 werd vanwege Corona een deel van de reguliere (niet-COVID-19) zorg uitgesteld. Daardoor waren er minder ziekenhuisopnamen. In hoeverre er sprake was van het uitblijven van ziekenhuiszorg, is niet bekend (CBS 2022CBS, Sterfte en oversterfte in 2020 en 2021 Onderzoek door het CBS en het RIVM, onderdeel van het ZonMw onderzoeksprogramma Oversterfte, Heerlen (2022)). In 2022 is weer een lichte stijging te zien in het aantal ziekenhuisopnamen.

Grootste aantal ziekenhuisopnamen voor nieuwvormingen

De meeste opnamen vonden plaats voor hoofddiagnose nieuwvormingen, waaronder kwaadaardige nieuwvormingen (kankers). Ziekten van de spijsverteringsorganen vormt met ruim 373.000 opnamen de tweede grootste groep. De verdeling dagopnamen en klinische opnamen Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd. (Een klinische opname betreft een verblijf op een voor verpleging ingerichte afdeling, waarvoor één of meer verpleegdagen worden geregistreerd.) verschilt aanzienlijk tussen diagnosen. Ongeveer 95% van de ziekenhuiszorg voor oogaandoeningen wordt in dagbehandeling uitgevoerd. Daarentegen wordt de ziekenhuiszorg voor COVID-19 en voor infectieuze en parasitaire ziekten voor meer dan 80% in klinische opnamen verstrekt. Bij baby’s met een aandoening van de perinatale periode is 99,7% van alle opnamen een klinische opname of observatie.