Bof

Sinds 1987 is bofvaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma)) opgenomen als onderdeel van het bmr-vaccin. Bof was in de periode van 1999 tot 2008 niet meldingsplichtig. In 2009 is de meldingsplicht echter hervat.

Difterie

Sinds 1952/1953 is het vaccin tegen difterie in Nederland beschikbaar. In 1957 werd de difterievaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) opgenomen als onderdeel van het dtp-vaccin. Difterie is meldingsplichtig.

Hib

Sinds 1993 wordt tegen Hib Haemophilus influenza type b (Haemophilus influenza type b)-ziekten gevaccineerd in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) als onderdeel van het dktp Difterie, kinkhoest, tetanus, polio (Difterie, kinkhoest, tetanus, polio)-Hib-HepB vaccin. Invasieve Hib-infectie is meldingsplichtig.

HPV

Vaccinatie tegen HPV Humaan papilloma virus (Humaan papilloma virus) is sinds 2009 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) voor 12-jarige meisjes.

Kinkhoest

In 1957 is de kinkhoestvaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) als onderdeel van het dktp-vaccin. Het kinkhoestvaccin is in de loop van de jaren aangepast. Kinkhoest is meldingsplichtig.

Mazelen

Sinds 1976 zit mazelenvaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) als onderdeel van het bmr-vaccin. Mazelen is een meldingsplichtige infectieziekte.

Meningokokken

Vaccinatie tegen meningokokken C maakt sinds september 2002 deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Kort daarvoor is medio 2002 een eenmalige landelijke vaccinatiecampagne uitgevoerd om kinderen tussen 1-18 jaar te vaccineren tegen meningokokken C. Een meningokokkenziekte C is een meldingsplichtige infectieziekte.

Polio

Sinds 1957 zit poliovaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) als onderdeel van het dktp-vaccin. Polio is meldingsplichtig. 

Rodehond

Sinds 1974 worden meisjes gevaccineerd tegen rodehond en sinds 1987 meisjes én jongens; dit om circulatie van het rodehondvirus tegen te gaan. Vaccinatie tegen rodehond in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) maakt deel uit van het bmr-vaccin. Een rodehondvirusinfectie is meldingsplichtig.

Tetanus

Sinds 1957 is de tetanusvaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) als onderdeel van het dktp-vaccin. Infectie met tetanus is meldingsplichtig. In de periode van 1999 tot 2008 is de meldingsplicht onderbroken geweest.

Pneumokokken

Sinds 2006 is vaccinatie tegen pneumokokken opgenomen in het Rijksvaccinatie programma (RVP) om ernstige pneumokokkenziekte te voorkomen. Kinderen geboren vanaf 1 april 2006 worden, als onderdeel van het RVP, tegen pneumokokkeninfecties gevaccineerd met een vaccin dat beschermd tegen 7 serotypen. Dit vaccin is vervangen door een vaccin dat tegen 10 serotypen beschermd voor kinderen geboren vanaf 1 maart 2011. Kinderen krijgen drie keer een vaccinatie tegen pneumokokken; de prik tegen pneumokokken wordt tegelijk gegeven met de inenting tegen dktp-Hib-HepB op de leeftijd van 2, 4 en 11 maanden. Invasieve pneumokokkenziekte is een meldingsplichtige infectieziekte voor kinderen tot en met vijf jaar. Daarnaast rapporteren negen laboratoria, die samen 25% van de Nederlandse bevolking dekken, vrijwillig invasieve pneumokokkenziekte in alle leeftijdscategorieën aan het Nederlands Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis (NRBM Nederlands Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis (RIVM/AMC) (Nederlands Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis (RIVM/AMC))).

Automatisch coderen bij CBS-doodsoorzakenstatistiek

Met ingang van het statistiekjaar 2013 codeert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek)) doodsoorzakenformulieren automatisch met behulp van het softwarepakket IRIS. Dit is een verschil met voorgaande jaren waarin doodsoorzakenformulieren handmatig werden verwerkt. Automatische codering brengt een betere internationale vergelijkbaarheid en reproduceerbaarheid van de gegevens met zich mee. Het veroorzaakt echter ook verschuivingen in doodsoorzaken. Daardoor zijn de sterftecijfers vanaf het jaar 2013 niet altijd goed vergelijkbaar met sterftecijfers uit eerdere jaren. Voor meer informatie over het automatisch coderen verwijzen wij naar vier artikelen van het CBS:

• Het automatisch coderen van doodsoorzaken. Een nieuwe werkwijze bij de doodsoorzakenstatistiek (Harteloh et al. 2014Harteloh, P. P. M., van Hilten, O, Kardaun, J. W. P. F., Het automatisch coderen van doodsoorzaken. Een nieuwe werkwijze bij de doodsoorzakenstatistiek, Den Haag (2014))
• Verschuivingen in de doodsoorzakenstatistiek bij de introductie van het automatisch coderen (Harteloh 2014Harteloh, P. P. M., Verschuivingen in de doodsoorzakenstatistiek bij de introductie van het automatisch coderen, Den Haag (2014))
• Van handmatig naar automatisch coderen van doodsoorzaken. Een bridge coding study (Harteloh 2015Harteloh, P. P. M., Van handmatig naar automatisch coderen van doodsoorzaken. Een bridge coding study, Den Haag (2015))
• Veranderingen in de doodsoorzakenstatistiek 2012-2013 (Harteloh 2016Harteloh, P. P. M., Veranderingen in de doodsoorzakenstatistiek 2012-2013, Den Haag (2016))

Effecten van Rijksvaccinatieprogramma

Bronnen: Osiris, NRLBM; CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), Nederlandse Kankerregistratie; Visser & Rümke 2004Visser, H.K.A., Rümke, H. C., Vaccinaties op de kinderleeftijd anno 2004. I. Effectiviteit en acceptatie van het Rijksvaccinatieprogramma (2004); Hoppenbrouwers et al. 2013Hoppenbrouwers, K, van Gompel, F, Burgmeijer, R. J. F., Handboek vaccinaties. Infectieziekten en vaccinaties, Assen (2013); Van Wijhe et al. 2016Van Wijhe, M, McDonald, S., de Melker, H.E., Postma, MJ., Wallinga, J, Effect of vaccination programmes on mortality burden among children and young adults in the Netherlands during the 20th century: a historical analysis (2016)