Aantal SEH-bezoeken 2022
Sla de grafiek Aantal SEH-bezoeken 2022 over en ga naar de datatabelBron: Letsel Informatie Systeem 2022, VeiligheidNL
- Aantallen per 1.000 inwoners en percentage zichtbaar in tabelweergave
In 2022 ruim 1,8 miljoen SEH-bezoeken
Op basis van het Letsel Informatie Systeem (LIS) heeft VeiligheidNL berekend dat in 2022 1.840.00 keer een afdeling Spoedeisende hulp (SEH (Spoedeisende hulp)) is bezocht. Volgens de definitie in het LIS kan bij een patiënt tijdens een SEH-bezoek aan meerdere gezondheidsproblemen aandacht worden besteed. Een patiënt met zowel oogletsel als knieletsel (vanwege hetzelfde ongeval) telt dus maar één keer mee. In 2022 is deze schatting is gebaseerd op registratie door 14 SEH-afdelingen. Alle 14 SEH-afdelingen registreren in LIS gedetailleerde informatie over acute lichamelijke letsels. 13 registreren hierin ook bezoeken vanwege een acute ziekte of aandoening, waarvan 9 onderscheid maken naar diagnosegroep. De ziekenhuizen die deelnemen aan LIS, vormen een representatieve steekproef van de algemene en academische ziekenhuizen met een SEH-afdeling in Nederland (Toet et al. 2023Toet, H., Blatter, B., Panneman, M., Wijnstok, N., Sprik, E., Letsel Informatie Systeem (LIS) Methoden en toepassingen, Amsterdam (2023)).
SEH-bezoeken gestegen, maar nog lager dan vóór COVID-19 uitbraak
Het absoluut aantal SEH (Spoedeisende hulp)-bezoeken voor acute ziekte of aandoening is in de periode 2006-2019 toegenomen, zowel onder mannen als vrouwen. Het aantal SEH-bezoeken voor letsels is juist afgenomen. Deze afname was onder mannen groter dan onder vrouwen, waardoor het verschil tussen mannen en vrouwen in het aantal SEH-bezoeken voor letsel kleiner is geworden. Deze daling op de SEH-afdeling valt samen met een stijging van lichte letsels bij de huisarts (Panneman et al. 2020Panneman, J. M., Gaakeer, M. I., Jansen, T., van Beeck, E. F., , Stijging lichte letsels bij de huisarts valt samen met daling op de SEH (2020)). Als gevolg van de COVID-19-uitbraak is het aantal SEH-bezoeken in verband met letsel en ziekten in 2020 en 2021 lager dan in de periode 2006-2019. Hierbij spelen maatregelen een rol die gericht waren op het tegengaan van de verspreiding van het virus, zoals verplicht thuiswerken en het (tijdelijk) sluiten van scholen en sportaccommodaties, waardoor het activiteitenpatroon van de inwoners van Nederland veranderde. Daarnaast gingen mensen minder snel naar het ziekenhuis, om de zorg niet nog meer te belasten en/of uit angst om in het ziekenhuis een COVID-19-besmetting op te lopen. In 2022 is het aantal SEH-bezoeken in omvang weer toegenomen, maar nog niet op het niveau van vóór de uitbraak van COVID-19.
SEH-bezoeken naar leeftijd en geslacht 2022
Sla de grafiek SEH-bezoeken naar leeftijd en geslacht 2022 over en ga naar de datatabelBron: Letsel Informatie Systeem 2022, VeilgheidNL
- Absolute aantallen zichtbaar in de tabelweergave
Ouderen vaker op de SEH
Het aantal SEH (Spoedeisende hulp)-bezoeken per 1.000 personen is het hoogst onder ouderen. Ouderen van 90 jaar en ouder komen het vaakst op de SEH, 320 bezoeken per 1.000 ouderen van 90 jaar en ouder. Als we per 10-jaarsklasse kijken welke groep absoluut gezien het vaakst de SEH-afdeling bezoekt, dan is dat de groep 75- tot en met 79-jarigen, gevolgd door de groep 70- tot en met 65-jarigen, met respectievelijk 148.000 en 146.000 bezoeken. Dat komt neer op in totaal16% van alle SEH-bezoeken in 2022. Ook hele jonge kinderen van 0 tot en met 4 jaar komen relatief vaak op de SEH-afdeling. Het aantal mannen dat de SEH-bezoekt is in alle leeftijdklassen hoger dan het aantal vrouwen, met uitzondering van ouderen vanaf 80 jaar.
SEH-bezoeken per diagnosegroep 2022
Sla de grafiek SEH-bezoeken per diagnosegroep 2022 over en ga naar de datatabelBron: Letsel Informatie Systeem 2022, VeiligheidNL
- Absolute aantallen zichtbaar in de tabelweergave
- Ziekte overige/onbekend: inclusief aangeboren afwijkingen
- 0% = <1%
- De grafiek geeft een goed inzicht in de problematiek waarmee een SEH (Spoedeisende hulp) wordt geconfronteerd, maar geeft geen volledig beeld van alle acute gezondheidsproblemen die in algemene en psychiatrische ziekenhuizen wordt opgevangen. Zie voor meer informatie de Bronverantwoording.
Meeste SEH-bezoeken vanwege lichamelijke letsels of vergiftigingen
Bij uitsplitsing van SEH (Spoedeisende hulp)-bezoeken (1,8 miljoen) naar belangrijkste diagnosegroep blijkt dat mensen het vaakst naar de SEH-afdeling gaan vanwege acute lichamelijke letsels of vergiftigingen (661.000 behandelingen). Diagnosegroepen die ook vaak aanleiding zijn tot SEH-bezoek, zijn hart- en vaatziekten, ziekten van het maag-darmkanaal en ziekten van ademhalingswegen. De groep ‘ziekte overige/onbekend’ wordt vooral gevormd door ziekenhuizen die geen onderverdeling maken naar diagnosegroep.
SEH-bezoeken naar tijdstip 2022
Sla de grafiek SEH-bezoeken naar tijdstip 2022 over en ga naar de datatabelBron: Letsel Informatie Systeem 2022, VeiligheidNL
- Doordeweeksedag is exclusief feestdagen
- Feestdagen zijn nieuwjaarsdag, eerste en tweede paasdag, Koningsdag, Bevrijdingsdag, Hemelvaartsdag, eerste en tweede Pinksterdag, eerste en tweede kerstdag
Meeste SEH-behandelingen overdag
Op de SEH (Spoedeisende hulp)-afdeling is het aantal behandelingen overdag het hoogst. Ongeveer 55% van de behandelingen worden uitgevoerd op doordeweekse dagen tussen 08:00 en 19:59 uur. Ongeveer 72% van de behandelingen vindt door de week plaats, tegenover 28% in de weekenden en op feestdagen.
Verwijzingen
Sla de grafiek Herkomst van patiënten met een spoedeisende zorgvraag in het ziekenhuis over en ga naar de datatabelBron: Update cijfers acute zorg 2016-2020, NZa 2022
-
De groep ‘overig’ bevat verwijzingen van diverse andere zorgaanbieders (zoals verloskundigen of organisaties in de langdurige zorg).
55% van de patiënten met een spoedeisende zorgvraag verwezen door huisarts
In 2020 werd 55% van de patiënten met een spoedeisende zorgvraag in het ziekenhuis (zoals SEH (Spoedeisende hulp) of Eerste Hart Hulp) verwezen door de huisarts: 39% betreft een verwijzing van de huisarts waarbij geen inzet van de ambulance nodig is geweest, in 16% van de gevallen is er wel een ambulance ingezet. Het percentage wat verwezen is door de huisarts, is in de periode 2016-2020 nauwelijks veranderd. Wel valt op dat er in 2020 iets meer huisartsverwijzingen waren met inzet van een ambulance dan in de jaren daarvoor. In de periode 2016-2020 is de categorie ‘overige of zelfverwijzer’ afgenomen van ongeveer 35% in 2016 naar 30% in 2020. Deze categorie bestaat uit patiënten die op eigen gelegenheid naar de SEH komen (ook wel ‘zelfverwijzers’ genoemd), en uit patiënten die via een verwijzing van diverse andere zorgaanbieders (zoals verloskundigen of organisaties in de langdurige zorg) binnen komen.
SEH-bezoeken naar doorverwijzing
Sla de grafiek Uitstroom SEH-patiënten 2020-2022 over en ga naar de datatabelBron: Letsel Informatie Systeem 2022, VeiligheidNL
- Absolute aantallen zichtbaar in de tabelweergave
- 0% = <1%
28% van de patiënten vanaf de SEH doorverwezen naar verpleegafdeling
In 2022 stroomt 28% van de patiënten dat binnen komt op de SEH (Spoedeisende hulp)-afdeling (na behandeling ) door naar de verpleegafdeling in het ziekenhuis. Ongeveer een kwart van de patiënten kan direct naar huis. In de uitstroom van patiënten vanaf de SEH-agdeling is in de periode 2020-2022 weinig veranderd. Wel valt op dat het aantal patiënten dat door wordt verwezen naar de verpleegafdeling licht is afgenomen terwijl het aandeel patiënten dat na behandeling ontslagen wordt en naar huis gaat licht is toegenomen.
- R. Gijsen (RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
- G.J. Kommer (RIVM)
- C. Deuning (RIVM)