103 huisartsenspoedposten

Voor acute huisartsenzorg buiten kantooruren kan men in Nederland terecht bij een Huisartsenspoedpost (HAP Huisartsenpost (Huisartsenpost)). Op een HAP werkt een aantal huisartsen, doktersassistenten en triagisten samen en bieden medische zorg die niet kan wachten tot de volgende werkdag. Een HAP heeft een regionale functie. In veel gevallen werkt een aantal HAP’s samen in een huisartsendienstenstructuren. In 2023 (peildatum december) waren er 103 HAP's die georganiseerd waren in 51 huisartsendienstenstructuren (HDS Huisartsendienstenstructuur (Huisartsendienstenstructuur)’en). 

81 ziekenhuislocaties met een SEH-afdeling

Volgens een inventarisatie en analyse van de bereikbaarheid van SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)'s in 2024 zijn er in Nederland 81 ziekenhuislocaties met een SEH. Hiervan zijn 77 locaties 24/7 uur geopend, 4 SEH’s zijn overdag en ’s avonds geopend en zijn ’s nachts gesloten. Al deze SEH's bieden basiszorg: medisch specialistische zorg voor de meeste acute klachten.

Bron: Gebaseerd op Benchmark huisartsenspoedposten 2022 (InEen, 2023); bewerkt door RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu); Analyse gevoelige ziekenhuizen (Hulshof et al. 2024 Hulshof, T. A., Reckman, P., Brukx, S., Kemper, P., Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2024, Bilthoven (2024) (Hulshof, T. A., Reckman, P., Brukx, S., Kemper, P., Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2024, Bilthoven (2024)) ).

Meeste SEH’s hebben een HAP op het ziekenhuisterrein

Van de 77 SEH’s met 24/7 openstelling in 2024 zijn er 68 met een HAP op het ziekenhuisterrein gevestigd. Die vestiging kan op een ander deel van het ziekenhuisterrein zijn, of in het gebouw van het ziekenhuis, met of zonder gezamenlijke ingang. In 2024 zijn er 60 SEH's met een gezamenlijke ingang met een HAP.  Van de genoemde 68 HAP’s zijn er 7 ’s nachts gesloten. Vaak zijn dit HAP's in steden met meerdere HAP-locaties, die ’s nachts samenwerken op minder locaties.

Tabel: SEH’s en HAP’s naar de mate van samenwerking, 2024

Bron: RIVM, inventarisatie ten behoeve van Bereikbaarheidsanalyse 2024 (Hulshof et al. 2024 Hulshof, T. A., Reckman, P., Brukx, S., Kemper, P., Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2024, Bilthoven (2024) (Hulshof, T. A., Reckman, P., Brukx, S., Kemper, P., Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2024, Bilthoven (2024)) ) 

20% SEH's en HAP heeft een gezamelijk triageloket

Er bestaan verschillende vormen van samenwerking tussen de SEH en HAP's. Van de 60 SEH's met een gezamenlijke ingang met een HAP hebben er 47  seriële samenwerking. Dit houdt in dat alle zelfverwijzers eerst naar de HAP gaan. Op de HAP vindt de triage plaats, daarbij wordt beoordeeld of en welke behandeling gewenst is. Afhankelijk van de triage wordt zorg verleend op de HAP of SEH.  Bij 13 ziekenhuizen is er volledig geïntegreerde samenwerking, daar hebben HAP en SEH een gezamenlijk loket voor triage waar onder meer bepaald wordt of zelfverwijzers door een huisarts of een SEH-arts worden gezien. 

Toename FTE Full time equivalent. Aantal arbeidsuren als percentage van een volledige werkweek. (Full time equivalent. Aantal arbeidsuren als percentage van een volledige werkweek.) werkzame SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)-verpleegkundigen

In de periode 2018-2024 is het aantal fte SEH-verpleegkundigen in Nederland gestegen. In 2018 waren er 1.985 fte aan verpleegkundigen werkzaam op de spoedeisende hulp, in 2024 is dat aantal gestegen naar 2.306 fte. Fte staat voor fulltime-equivalent en wordt gebruikt als rekeneenheid voor totale personeelssterkte. Eén fte is een volledige werkweek.

Vacaturegraad SEH-verpleegkundigen schommelt

Het aantal moeilijk vervulbare vacatures voor SEH-verpleegkundigen schommelde in de periode 2017-2024. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures is een indicator voor capaciteitstekorten. De vacaturegraad betreft het totaal aantal fte moeilijk vervulbare vacatures gedeeld door het totaal aantal fte werkzame verpleegkundigen. In 2018 was de vacaturegraad met 10% het hoogst en was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 199 (niet in grafiek). Sindsdien daalde de vacaturegraad naar 5,1% in 2021. Na een lichte stijging in 2022 en 2023 is in 2024 de vacaturegraad weer gedaald naar 4,7%. In dat jaar was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 108.

Toename werkzame SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)-artsen

Het aantal werkzame artsen binnen de SEH-geneeskunde is sinds 2011 gestegen. In 2011 waren er 252 SEH-artsen werkzaam, in 2022 is dit gestegen naar 671. 

Vacaturegraad SEH-artsen schommelt

De vacaturegraad voor SEH-artsen laat een schommeling zien in de periode 2018-2021. De vacaturegraad betreft het aantal moeilijk vervulbare vacatures gedeeld door het totaal aantal werkzame SEH-artsen. Met 8,2% was de vacaturegraad in 2018 het hoogst en was het aantal moeilijk vervulbare vacatures 48 (niet in grafiek). Vervolgens daalde in 2019 de vacaturegraad en het aantal moeilijk vervulbare vacatures naar 4,4% en 34 respectievelijk. In 2020 volgde een lichte stijging om vervolgens in 2021 weer te dalen naar het niveau van 2019. 

Aantal SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp) locaties daalt, aantal behandelkamers neemt toe

Het aantal ziekenhuislocaties met een 24/7 uurs SEH is sinds 2018 met 9 afgenomen naar 77 in 2024. Het aantal behandelkamers op deze SEH’s is in deze periode toegenomen van 1.278 in 2018 naar 1.306 in 2024. Voor heel Nederland is het aantal behandelkamers per 100.000 inwoners 7,3 (in 2024). De verdeling van het aantal behandelkamers naar ROAZ regio schommelt tussen 5,6 per 100.000 inwoners (Traumazorgnetwerk Midden-Nederland) en 8,2 (Acute Zorgnetwerk Noord Nederland).